Stochod

Spływy kajakowe na Ukrainie

Wyprawa kajakowa na Ukrainę to niezwykle ekscytujące przeżycie. Turystyka kajakowa jest tam bardzo mało popularna, a miejscami nawet zupełnie nieznana. Nie ma więc mowy o tłoku na szlakach. Jedyni ludzie, których można spotkać podczas spływu to okoliczni rybacy łowiący przy pomocy tradycyjnych metod lub mieszkańcy wsi koszący łąki albo pasący bydło. Powszechnym elementem krajobrazu są bardzo rzadko już gdzie indziej spotykane stogi siana czy sieci zastawione w krystalicznie czystych wodach. Spływ kajakowyna Ukrainie to prawdziwy powrót do przeszłości. Można odnieść wrażenie, że czas zatrzymał się tam 50 lat temu, głównie z powodu braku jakiejkolwiek infrastruktury przemysłowej i turystycznej. Nieliczna ludność żyje bardzo skromnie i w zgodzie z naturą, utrzymując się głównie z rybactwa i nadzwyczaj słabo rozwiniętego rolnictwa. Uroku dodają wkomponowane w krajobraz drewniana zabudowa wsi z domami o niebieskich okiennicach i dachach krytych strzechą oraz plecione wiklinowe płoty. Szlaki kajakowe północno-zachodniej Ukrainy są łatwe, ale dość odludne i aby czuć się komfortowo oraz w pełni wykorzystać możliwe atrakcje, konieczne jest skorzystanie z ukraińskiego przewodnika. Towarzysząc nam przez cały okres spływu, ułatwia dobór miejsc biwakowych i zapewnia zaopatrzenie w żywność (w sklepach najczęściej nie ma odpowiedniej ilości potrzebnych produktów).

Utworzony w 1995 roku Park Krajobrazowy "Prypeć-Stochid", od 2007 roku działający jako park narodowy, położony jest w północnej części obwodów Wołyńskiego i Roweńskiego. Jest to teren o powierzchni 44958 ha obejmujący unikalny zakątek ukraińskiego Polesia - tereny bagnisto-leśne w dolinach rzek Prypeć i Stochod. Są tutaj zarówno liczne jeziora o piaszczystych brzegach, duże kompleksy mieszanych, dębowo-sosnowych lasów, wielkoobszarowe połacie mokrych łąk i bagien, jak i skomplikowany wielokorytowy system dolin rzecznych, przypominający miejscami deltę Dunaju.

Spływy kajakowe na Ukrainie

Powierzchnia ogólna wód Parku wynosi 2507 ha (5,6% powierzchni całkowitej Parku) i oprócz rzek, na powierzchnię tę składają się jeziora: Lubiaź (519 ha), Nobel (499 ha), Skoriń (179 ha), Omyt (57 ha) i Nigowyszcze (24 ha). Powołanie Parku Krajobrazowego miało na celu zapewnienie ochrony terenów dolin dwóch równinnych rzek tworzących charakterystyczny system krajobrazowy - Prypeci i Stochodu. Nazwa, zwłaszcza tej ostatniej, trafnie oddaje jego charakter - "Stochid" - "Stochów" - "rzeka o stu przejściach". Dziesiątki koryt, starorzeczy i zamierających odnóg tworzą tutaj skomplikowany labirynt wśród licznych wysp, tak piaszczystych, wyniesionych kilka metrów nad doliną, jak i podmokłych i zabłoconych.

Obrzeża dolin rzecznych, dość szerokich, bo sięgających miejscami nawet do 5-7 km, porośnięte są mieszanymi sosnowo-dębowymi lasami, na bardziej podmokłych terenach olsami lub olsami z domieszką sosny (na wyniesieniach mineralnych). Na terenie Parku stwierdzono ponad 550 gatunków roślin naczyniowych. Wśród roślin można tu spotkać takie rzadkości jak obuwnik pospolity Cypripedium calceolus, rosiczka pośrednia Drosera intermedia, wąkrota zwyczajna Hydrocotyle vulgaris, widlak wroniec Huperzia selago, widlak jałowcowaty Huperzia annotinum i wawrzynek główkowy Daphne cneorum. Różnorodność flory na tym terenie jest często warunkowana istnieniem ostrych piaszczystych śródbagiennych wyniesień, gdzie na stosunkowo krótkiej przestrzeni dostrzega się szybką zmianę zespołów roślinnych.

Na ponad 219 gatunków zwierząt składa się 19 gatunków ryb, wśród których występuje tutaj m. in. węgorz Anguilla anguilla czy mietus Lota lota, 14 gatunków płazów i gadów - m. in. żółw błotny Emys orbicularis traszka zwyczajna Triturus vulgaris czy rzekotka drzewna Hyla arborea, 26 gatunków ssaków - m.in. bobry Castor fiber, łoś Alces alces, norka europejska Mustela lutreola, wydra Lutra lutra, czy wilk Canis lupus.

Spływy kajakowe na Ukrainie

Jednak największym bogactwem świata zwierząt na terenie Parku są bez wątpienia ptaki. Wśród bagien, łąk i zarastających akwenów w okresie lęgowym spotyka się tutaj obok pospolitszych gatunków takie jak bąk Botaurus stellaris, bączek Ixobrychus minutus, Czapla biała Egretta alba, czapla nadobna Egretta garzetta, bocian czarny Ciconia nigra, perkoz rdzawoszyi Podiceps griseigena, mewa mała Larus minutus, pliszka cytrynowa Motacilla citreola, dziwonia Carpodacus erytillus, kania czarna Milvus migrans, ostrygojad Haematopus ostralegus, kulon Numenius arquata, gągoł Bucephala clangula, gadożer Circaetus gallicus i puchacz Bubo bubo.

Duże wrażenie robią na obserwatorach jesienno-wiosenne przeloty ptaków. Można wówczas obserwować tutaj do 150000 ptaków wodno-błotnych.

Tereny te mają też ciekawe miejsca historyczne, jak np. miasteczko Lubieszów, w którym w XVIII wieku mieszkał i uczył się Tadeusz Kościuszko. Warto wspomnieć, że obszar ten do II wojny światowej znajdował się w granicach Polski i do dziś można zobaczyć tam wiele śladów polskiej przeszłości, zaś wiele osób, zwłaszcza starszych, mówi lub rozumie język polski.

Informacje praktyczne:

Ukraina leży w innej strefie czasowej (+ 2.00 GMT) i po przekroczeniu granicy należy przesunąć zegarki o godzinę do przodu,
do przekroczenia granicy niezbędne jest posiadanie paszportu,
ceny w sklepach spożywczych są zbliżone do cen w Polsce z wyjątkiem alkoholu i papierosów, które są znacznie tańsze,
ilość miejsc biwakowych praktycznie wszędzie jest wystarczająca, aby dość dowolnie dobierać długości poszczególnych odcinków. Nie ma wyznaczonych miejsc biwakowych,
ze względu na skomplikowany system rzeczny i łatwość zabłądzenia zdecydowanie konieczne jest płynięcie z ukraińskim przewodnikiem,
mieszkańcy tych terenów są bardzo gościnni i chętnie udzielają pomocy. Bardzo często można się z nimi porozumiewać po rosyjsku, ewentualnie po polsku,
mimo dość odludnego teren zakup artykułów spożywczych nie jest trudny. Sklepy istnieją niemal w każdej wsi i mimo na ogół słabego zaopatrzenia można dostać tam podstawowe produkty.