Spływy kajakowe na Litwie
Rzeki południowej Litwy słusznie uważa się za nadzwyczaj atrakcyjne szlaki na których można zorganizować spływy kajakowe, głównie z uwagi na różnorodność krajobrazu, dziewiczą, nieskażoną przyrodę (w znacznej mierze spowodowaną bardzo małą gęstością zaludnienia) oraz urozmaicony charakter rzek (spotykamy odcinki o charakterze nizinnym i zbliżonym do górskiego). Szlaki kajakowe na Litwie są średnio trudne, charakteryzują się występowaniem szybkiego, często rwącego nurtu z możliwymi przeszkodami w postaci przewróconych drzew i wystających z wody głazów. Z tego powodu nie polecamy ich początkującym, lecz osobom, który pływały już w kajakach lub kanoe. Tereny, na których odbywają się spływy kajakowe są dość odludne i aby czuć się komfortowo oraz w pełni wykorzystać możliwe atrakcje, można wynająć mówiącego po polsku doświadczonego litewskiego przewodnika. Towarzysząc nam przez cały okres spływu, ułatwia dobór w których najlepiej zwodować kajaki i kanoe, wybrać miejsca biwakowe lub zatrzymać się aby zrobić zakupy (w bardzo nielicznych sklepach najczęściej nie ma odpowiedniej ilości potrzebnych produktów) oraz wie, gdzie można skorzystać z sauny (bani), bowiem część z nich jest wyłącznie do prywatnego użytku właścicieli. Wszystkie niżej opisane szlaki to doskonałe propozycje na spływy kajakowe. Szlaki można łączyć i wycieczkę kajakami lub kanoe urozmaicać wprowadzając jako etapy np. wycieczki rowerowe.
Informacje praktyczne:
Litwa leży w innej strefie czasowej (+ 2.00 GMT) i po przekroczeniu granicy należy przesunąć zegarki o godzinę do przodu.
na terenie Litwy Uła w całości płynie przez Dżukijski Park Narodowy (Dżukijos Nacionalinis Parkas). Na jej przepłynięcie konieczne są bilety wstępu na spływ kajakowy w cenie 6 litów/osobę/spływ (niezależnie od ilości dni). Można je kupić w dwóch w miejscowości Marcinkonys.
Spływy kajakowe na Litwie
ilość miejsc biwakowych praktycznie wszędzie jest wystarczająca, aby dość dowolnie dobierać długości poszczególnych odcinków. Należy jednak pamiętać, aby na Ule biwakować wyłącznie w miejscach wyznaczonych, które są dobrze oznaczone i wyposażone w podstawową infrastrukturę turystyczną. Na wszystkich regularnych polach biwakowych koszt noclegu to ok. 5 litów/namiot. Można również nocować na prywatnych łąkach, ale należy to uzgodnić z właścicielem. Mieszkańcy tych terenów są bardzo gościnni i chętnie udzielają pomocy. Bardzo często można się z nimi porozumiewać po polsku, ewentualnie po rosyjsku.
na szlakach istnieje możliwość kilkukrotnego skorzystania z sauny (bani).
z uwagi na odludny teren zakup artykułów żywnościowych jest dość trudny. Np. na trasie spływu kajakiem lub kanoe Ułą są zaledwie 3 miejscowości, w których są sklepy spożywcze, które mają nietypowo dla nas brzmiącą nazwę Pardoutuve. Te miejscowości to Dubičai, Rudnia i Merkine. Czasem można spotkać sklepy objazdowe, ale to kwestia przypadku i nie polecamy na zdawanie się na przysłowiowy "łut szczęścia".
Kajaki i kanoe na szlaku Uła - Mereczanka - Niemen (Ula - Merkys - Nemunas) - 111 km (60 km + 20 km + 31 km) - ok. 7 dni.
Spływ kajakowy - dzień pierwszy.
Spływy kajakowe na Litwie
0,0 km – spływ kajakowy rozpoczynamy na rzece Uła w miejscowości Dubičai. Za mostem na lewym brzegu rzeki znajduje się dogodne miejsce, w którym można zwodować kajaki i kanoe. We wsi jest sklep, w którym można uzupełnić zaopatrzenie. Początkowo rzeka Uła płynie przez łąki, częściowo uregulowanym korytem o wysokich brzegach.
2,9 km – przepływamy kajakiem lub kanoe pod mostem na drodze szutrowej, po prawej stronie mijamy dopływ rzeki Kaniavele. Uła wpływa na teren otuliny Dżukijskiego Parku Narodowego i wije się wśród łąk otoczonych lasem.
10,3 km – spływ kajakowy dociera do pierwszego mostu we wsi Krokšlys, po chwili mijamy kolejny; za wsią na prawym brzegu zajmuje się dogodne miejsce do biwakowania. Rzeka staje się bardzo malownicza, ma wysokie zalesione brzegi, z lewej strony mijamy dopływ Lynupis.
17,1 km - dopływamy do jeziora Uła, przy którym znajduje się wyznaczone miejsce biwakowe. Proponujemy zatrzymać tu kajaki i kanoe i kończyć pierwszy dzień spływu tutaj, lub 2 km dalej przed wsią na łące pod wysoką skarpą.
Spływ kajakowy – dzień drugi.
Spływy kajakowe na Litwie
20,0 km – Kajaki i kanoe docierają do miejscowości Rudnia, w której znajduje się sklep spożywczy, po uzgodnieniu z jego właścicielem można biwakować na porośniętej drzewami łące na przeciwnym brzegu rzeki. Dopływamy do mostu, za którym znajduje się jaz - konieczna jest przenoska. Za miejscowością Uła meandruje wśród łąk pomiędzy wysokimi skarpami porośniętymi lasem, spływ kajakowy odbywa się bardzo malowniczym odcinkiem.
27,9 km – przepływamy kajakami lub kanoe pod drewnianym mostkiem we wsi Kašetos. Na prawym brzegu znajduje się plaża. Dolina się zwęża, rzeka Uła płynie pomiędzy wysokimi, zalesionymi brzegami. Czasami spływ kajakowy utrudniają przewrócone drzewa.
29,6 km - dopływamy do wsi Pauosupe, znajduje się tam wpływ rzeki Uosupis. Na prawym brzegu zlokalizowano miejsce biwakowe, we wsi jest również gospodarstwo agroturystyczne. Można ponadto zwiedzić zabytkowy dom litewskiego pisarza A. Matutiusa.
32,6 km - wpływamy na teren Dżukijskiego Parku Narodowego - na prawym brzegu widoczna tablica informacyjna. Od tego miejsca konieczne jest posiadania biletów na spływ kajakowy Ułą, a biwakowanie dozwolone jest tylko w miejscach wyznaczonych.
37,7 km - dopływamy do mostku we wsi Zervynos. Miejscowość charakteryzuje drewniana zabudowa, warto obejrzeć cmentarz z drewnianymi nagrobkami. Za wsią na prawym brzegu znajduje się wyznaczony punkt biwakowy. Proponujemy opuścić kajaki i kanoe i zakończyć drugi dzień spływu.
Spływ kajakowy – dzień trzeci.
Spływy kajakowe na Litwie
37,6 km - przepływamy pod mostem kolejowym na trasie Wilno - Grodno, uwaga na szybki nurt, przez kolejne 5 km Uła ma charakter rzeki górskiej, jest bardzo malownicza spływ kajakowy jest tu bardzo atrakcyjny. Najbliższe pole biwakowe położone jest na lewym brzegu rzeki kilometr przed mostem drogowym.
43,4 km - dopływamy do wsi Mančiagire, prąd w niektórych miejscach zwalnia, ale miejscami przyspiesza. Przepływamy pod kolejnym mostkiem - kładką (podwieszona tabliczka z napisem Ulos akis). Warto tu zatrzymać kajaki lub kanoe i podejść stromymi schodami na taras widokowy.
50,3 km – spływ kajakowy prowadzi pod mostem we wsi Žiurai. Aby zrobić zakupy można udać się na 3 km wycieczkę nad piękne jezioro Lavysas, gdzie znajduje się kawiarnia i sklep.
52,0 km - dopływamy do miejscowości Trakiškiai, w której znajduje się gospodarstwo agroturystyczne oraz duże pole biwakowe. Proponujemy zatrzymać kajaki i kanoe i przenocować po trzecim dniu spływu kajakowego.
Spływ kajakowy – dzień czwarty.
55,8 km – Kajaki i kanoe mijają pojedyncze zabudowania wsi Pauliai położonej na prawym brzegu rzeki. Dolina staje się wąska, a brzegi bardzo wysokie.
57,8 km – spływ kajakowy dopływa do ujścia Uły do rzeki Mereczanki.
Spływy kajakowe na Litwie
57,9 km - dopływamy kajakiem lub kanoe do położonego na lewym brzegu wyznaczonego miejsca biwakowego. Dalej rzeka ma zmienny nurt, napotykamy na bystrotoki. Płynąc mijamy zabudowania Mardasayas.
65,0 km - dopływamy do ujścia rzeki Gruda, przed nim po prawej stronie miejsce biwakowe. Mijamy położoną na lewym brzegu miejscowość Pulvočiai. Uwaga na drut przeciągnięty przez rzekę! Poniżej wsi kolejne wyznaczone miejsce biwakowe, poniżej lewy dopływ - Skrobulus; dalej jest również kilka pól biwakowych. Na którym z nich proponujemy opuścić kajaki i kanoe i zakończyć czwarty dzień spływu.
Spływ kajakowy – dzień piąty.
Spływy kajakowe na Litwie
77,0 km – trasa spływu kajakowego prowadzi pod mostem drogowym na trasie A4 Druskienniki - Wilno, przed nim znajduje się wyznaczone pole biwakowe.
80,0 km - Mereczanka wpływa do Niemna w pobliżu miasteczka Merkine, w którym znajdują się sklepy, kościół, bary. Warto tu odpocząć, zostawić kajaki i kanoe i udać się na wycieczkę do miasteczka. Na prawym brzegu wzgórze zamkowe - doskonały punkt widokowy. Jeżeli przeznaczyliśmy na spływ kajakowy mniej czasu to możemy go tu zakończyć, jeżeli nie to kontynuujemy wyprawę rzeką Niemen.
80,2 km - przepływamy pod mostem drogowym, za którym znajduje się rozlewisko rzeki z kilkoma wyspami. Na lewym brzegu miejsce biwakowe, gdzie możemy np. zakończyć piąty dzień spływu kajakowego.
Spływ kajakowy – dzień szósty.
88,0 km – nasze kajaki i kanoe docierają do miejsca biwakowego położonego na lewym brzegu rzeki, tuż za nim po prawej dopływ rzeki Apsinge. Na trasie spływu kajakowego mijamy kolejne miejsca biwakowe oraz uroczą plażę. 2 km dalej kolejny dopływ Netiesca, w pobliżu którego są dwa miejsca biwakowe na prawym brzegu, a nieco dalej następne.
97,3 km - docieramy do wyspy na Niemnie, za którą po około 3 km w pobliżu granicy Dżukijskiego Parku Narodowego znajduje się kolejne miejsce biwakowe. Możemy zatrzymać tu kajaki i kanoe i zrobić tu na nocleg po szóstym dniu spływu kajakowego. Rzeka rozszerza się, nurt jest zmienny, napotykamy na mielizny i piaszczyste łachy. Należy zwrócić uwagę na malownicze urwisko na prawym brzegu.
Spływ kajakowy – dzień siódmy.
106 km – kajaki kanoe mijają głaz narzutowy Klebono uola znajdujący się w korycie rzeki, na lewym brzegu rozciąga się rezerwat przyrody.
110,9 km - docieramy do wsi Nemunaitis, w której planujemy zakończyć spływ kajakowy. Po prawej stronie znajduje się sklep, kościół i bar. My wyciągamy kajaki lub kanoe na lewym brzegu. Znajduje się tu hotel, a w nim restauracja, niestety z dosyć wygórowanymi cenami. Przy hotelu po uzyskaniu zgody można biwakować. Kto ma ochotę można kontynuować spływ kajakowy i zakończyć go w położonym 20 km dalej mieście Alytus.
Kajaki i kanoe na szlaku Mereczanka - Niemen (Merkys - Nemunas) 219 km (188 + 31) - ok. 9 dni.
Dzień pierwszy spływu kajakowego.
Spływy kajakowe na Litwie
0,0 km - rozpoczynamy spływ rzeką Mereczanka w miejscowości Tabariškes, kajaki i kanoe wodujemy na lewym brzegu rzeki za mostem. Po uzgodnieniu z mieszkającym w pobliżu właścicielem na łące można przenocować. We wsi znajduje się drewniany kościół z XVII w. oraz sklep spożywczy. Spływ kajakowy możemy rozpocząć także kilkaset metrów dalej przy brodzie, gdzie również możemy biwakować. Zaraz za nim spotykamy pierwszą przeszkodę - drewnianą kładkę (przeciągamy kajaki lub kanoe górą), kilometr dalej kolejną, tym razem betonową (próbujemy pod spodem).
3,3 km - mijamy most w miejscowości Aukštasis Pamerkys, uwaga na bardzo szybki nurt, płynąc kajakiem lub kanoe dalej na prawym brzegu mijamy miejscowość Viktariškes oraz lewy dopływ Verža.
5,5 km - dopływamy do mostu w pobliżu miejscowości Pamerkys, płyniemy przez liściasty lasek, dalej na prawym brzegu dogodne miejsce do wyjścia z kajaków lub kanoe i biwakowania. Krajobraz malowniczy, rzeka ma wysokie, urwiste brzegi. Na szlaku kajakowym mijamy kilka kładek, pod którymi da się przepłynąć, spotykamy również zwalone drzewa oraz kilka miejsc nadających się na biwak.
12,7 km – kajaki i kanoe mijają położoną na wzniesieniu wioskę Mikniškes, w której jest mała cerkiew oraz dwa miejsca biwakowe.
13,9 km - dopływamy do mostu drogowego w miejscowości Turgeliai położonej na prawym brzegu. Warto obejrzeć kościół z XX w. z ociosanych głazów, jest tu kilka sklepów, w których można uzupełnić zapasy. Przepływając pod mostem uwaga na wartki nurt i kamienie, aby nie uszkodzić kajaków lub kanoe. Dalej na lewym brzegu znajduje się malownicze grodzisko, kilkaset metrów w dół po lewej mijamy bardzo wysokie urwisko.
19,2 km – kajaki i kanoe mijają kolejny most, następnie pokonujemy tamę piętrzącą wodę i przepływamy pod mostem we wsi Merkine, nurt przyspiesza, brzegi są bardziej zalesione, po prawej dogodne miejsce biwakowe. Rzeka płynie przez okolice Puszczy Rudnickiej, odcinek bardzo wartki z licznymi przeszkodami, wyspami i kamieniami. Na trasie spływu kajakowego mijamy kilka malowniczych miejsc. Na jednym z nich proponujemy zakończyć pierwszy dzień.
Dzień drugi spływu kajakowego.
26,5 km - przepływamy pod mostem we wsi Merkio Vilkiškes, są tu pozostałości dawnego jazu – przenosimy kajaki lub kanoe. Dalej mijamy położone na prawym brzegu wsie Viatiešiunai i Kačenai.
30,8 km - most drogowy, rzeka Mereczanka wyraźnie się rozszerza, mijamy kilka miejsc biwakowych. Trasa spływu kajakowego prowadzi obok zabudowań miejscowości Jašiunai.
Spływy kajakowe na Litwie
37,6 km - most drogowy na międzynarodowej trasie Wilno - Lida (A15), na prawym brzegu kościół, we wsi jest również kilka sklepów i bar (baras), około 4 km w dół rzeki kolejny most, za nim na lewym brzegu opuszczony pałac położony w rozległym parku. Przeprawiamy kajaki i kanoe przez następną tamę i docieramy do mostu kolejowego.
45,1 km - mijamy most w okolicy miejscowości SliŽiunai, miejsca biwakowe zarówno na prawym jak i nieco dalej na lewym brzegu. Rzeka wpływa do lasu, zwęża się, coraz bardziej meandruje. Mijamy kolejne miejsca biwakowe (możemy tam przenocować i zakończyć drugi dzień spływu), dalej po prawej zalesiony urwisty brzeg, za którym rzeka płynie wśród podmokłych łąk.
Dzień trzeci spływu kajakowego.
52,5 km – kajaki i kanoe przepływają pod mostkiem we wsi Salos, za którym jest dogodne miejsce do biwakowania, po lewej dopływ rzeki Upsese i kolejny mostek z biwakiem.
59,7 km - most w pobliżu miejscowości Rudninkai, w której znajduje się kościół i sklepy. Poniżej wsi rzeka Mereczanka silnie meandruje wśród łąk, po prawej stronie trzy miejsca biwakowe. W okolicach wsi Baltoji Voke (jest tam sklep) koryto zwęża się gdyż większość wód płynie kanałem Popio, dopływamy do zastawki, gdzie musimy przenieść kajaki i kanoe, dalej możemy spotkać zwalone drzewa.
68 km – spływ kajakowy prowadzi pod mostem drogowym w miejscowości Žagarine, koryto rzeki dalej jest wąskie i kręte, przepływamy przez bród, przy którym znajdują się miejsca biwakowe. Koryto jest coraz węższe, w wielu miejscach przeciskamy się pod drzewami bądź przez szuwary.
73,5 km - początek 14-to kilometrowego uregulowanego koryta, po obu stronach miejsca biwakowe. Proponujemy zatrzymać kajaki i kanoe i zrobić nocleg po trzecim dniu spływu kajakowego. Dalej rzeka przypomina kanał, po 1,5 km z lewej strony dopływ rzeki Špigule, a po niedługim czasie po prawej mijamy wpływ Łukny.
Dzień czwarty spływu kajakowego.
Spływy kajakowe na Litwie
78,5 km - dopływamy do mostu na trasie A4 Warszawa-Wilno, za drugim zakrętem spływ kajakowy staje się bardziej atrakcyjny, mijamy kilka pochylonych drzew i kolejno prawy dopływ Onupis, mostek na drodze żwirowej oraz lewy dopływ Pirčiupis.
88,3 km - most we wsi Dargužiai Mereczanka zaczyna ponownie meandrować, kajaki i kanoe mijają po prawej stronie miejsce biwakowe, dopływ Graužupis i kolejny biwak.
90,3 km - ponownie przepływamy przed mostem drogowym na trasie do Wilna, 2 kilometry poniżej kajaki i kanoe wpływają do lasu, gdzie jest kilka ładnych miejsc biwakowych.
95,8 km – spływ kajakowy dociera do mostu w miejscowości Valkininkai, są tu kościół, sklepy, bar. Za wsią po obu stronach Mereczanki kilka miejsc biwakowych.
98,8 km - prawy dopływ rzeki Šalčia, rzeka wyraźnie się rozszerza. Mijamy kolejne biwaki, na jednym z nich zatrzymujemy się, opuszczamy kajaki lub kanoe i jeden z nich wybieramy na nocleg i zakończenie czwartego dnia spływu, gdyż później przez kilkanaście kilometrów nie będzie takiej możliwości. Po kilku kilometrach Mereczanka wpływa do lasu, jest to jeden z najpiękniejszych jej odcinków (ok. 7 km).
Dzień piąty spływu kajakowego.
105,2 km – kajaki i kanoe mijają położoną na wysokim brzegu wieś Kukiškes, dalej rzeka ponownie płynie wśród łąk, z lewej strony mijamy dopływ rzeki Verseka.
116,1 km – spływ kajakowy dociera do wsi Pomerkiai, za którą znajduje się most kolejowy na trasie Wilno - Grodno. Mijamy po prawej wieś Biekšios, za którą znajduje się miejsce biwakowe, następnie Barteliai, a po lewej Moliai. Rzeka ma wysokie zalesione brzegi, a następnie wpływa na teren rezerwatu głazów narzutowych (na końcu niewielki biwak), za nim rzeka płynie przez lasy, łąki i pola. Na którymś z miejsc biwakowych planujemy zakończenie piątego dnia i nocleg.
Dzień szósty spływu kajakowego.
133,4 km - ponownie wpływamy kajakami i kanoe do lasu, zaczynają się wysokie, urwiste brzegi, Mereczanka ponownie ma charakter rzeki górskiej. Na prawym brzegu, a po kilku kilometrach również na lewym miejsca biwakowe.
139 km - dopływamy do miejscowości Varena, po lewej dopływ rzeki Beržupis, po prawej miejsce biwakowe. Mijamy most, przy którym uchodzi rzeka Varena. Za mostem po prawej kolejne miejsce biwakowe. Proponujemy zatrzymać tu kajaki i kanoe i zakończyć szósty dzień spływu Mereczanką, dalej rzeka płynie przez las.
Dzień siódmy spływu kajakowego.
148,1 km – kajaki i kanoe przepływają obok lewego dopływu rzeki Derežnyčia, zabudowań wsi Salovarte na prawym i Moliadungnis na lewym brzegu, a następnie dopływu Vardaunia, nurt staje się wyraźnie szybszy.
Spływy kajakowe na Litwie
154,8 km - mostek we wsi Perjola, za wsią biwak na prawym brzegu. Dalej wpływy dwóch kolejnych rzek oraz zabudowania wsi Miliponiške, po lewej dopływ Lavysas. Spływ kajakowy prowadzi dalej przez teren Dżukijskiego Parku Narodowego (Dzukijos Nacionalinis Parkas).
166,2 km - mijamy dopływ rzeki Uła, za którym na lewym brzegu wyznaczono miejsce biwakowe. Proponujemy zatrzymać kajaki lub kanoe i zakończyć tu siódmy dzień spływu. Dalej rzeka ma zmienny nurt, napotykamy na bystrotoki. Płynąc mijamy zabudowania Mardasayas.
Dzień ósmy spływu kajakowego.
173,3 km – kajaki i kanoe dopływają do ujścia rzeki Gruda, przed nim po prawej stronie miejsce biwakowe. Mijamy położoną na lewym brzegu miejscowość Pulvočiai. Uwaga na drut przeciągnięty przez rzekę! Poniżej wsi kolejne wyznaczone miejsce biwakowe, dalej lewy dopływ Skrobulus, dalej jest również kilka pól biwakowych.
185,3 km - mijamy most drogowy na trasie A4 Druskienniki - Wilno, przed znajduje nim się wyznaczone pole biwakowe.
188,3 km - Mereczanka wpływa do Niemna w pobliżu miasteczka Merkine, w którym znajdują się sklepy, kościół, bary. Możemy zakończyć spływ kajakowy przy moście lub kontynuować go.
188,5 km - przepływamy kajaki lub kanoe pod mostem drogowym, za którym znajduje się rozlewisko rzeki z kilkoma wyspami. Na lewym brzegu miejsce biwakowe, gdzie możemy np. zakończyć ósmy dzień spływu.
Dziewiąty dzień spływu kajakowego.
Spływy kajakowe na Litwie
196,3 km – trasa spływu kajakowego prowadzi obok kolejnego miejsca biwakowego położonego na lewym brzegu rzeki, tuż za nim po prawej dopływ rzeki Apsinge znajdują się kolejne miejsca biwakowe oraz urocza plaża. 2 km dalej dopływ Netiesca, w pobliżu którego są dwa miejsca biwakowe na prawym brzegu, a nieco dalej następny.
205,6 km – kajaki i kanoe docierają do wyspy na Niemnie, za którą po około 3 km w pobliżu granicy Dżukijskiego Parku Narodowego znajduje się kolejne miejsce biwakowe. Rzeka rozszerza się, nurt jest zmienny, napotykamy na mielizny i piaszczyste łachy. Należy zwrócić uwagę na malownicze urwisko na prawym brzegu.
214,3 km - mijamy głaz narzutowy Klebono uola znajdujący się w korycie rzeki, na lewym brzegu rozciąga się rezerwat przyrody.
219,2 km - docieramy do wsi Nemunaitis, w której kończymy spływ po lewej stronie obok widocznego na wysokim brzegu hotelu. Jeżeli chcemy spędzić jeszcze trochę czasu w kajaku lub kanoe możemy również płynąć do miasta Alytus ok. 20 km dalej.
Kajaki i kanoe na szlaku Salcia - Mereczanka - Niemen (Šalčia - Merkys - Nemunas) 164 km (44 + 89 + 31) - ok. 8 dni.
Bardzo malowniczy, dziki, ale dość łatwy szlak na spływ kajakowy. Brzegi łatwo dostępne, zatem obfitują w miejsca biwakowe (nie uregulowane) w których możemy zatrzymać kajaki i kanoe i zrobić nocleg lub odpoczynek. Rozpoczynając spływ Šalcią, która płynie przez Puszczę Rudnicką, omijamy ok. 14-to kilometrowy uregulowany odcinek Mereczanki. W tym regonie mieszka dużo osób polskiego pochodzenia, stąd porozumiewanie się nie nastręcza żadnych trudności. Opis rzeki Šalčia pojawi się na naszych stronach już wkrótce. Pozostała część szlaku wg opisu wyżej.